Seyahat Sağlığı Merkezi ziyareti – Neden gidilir, hangi hizmetler verilir?

Bu yazıyı yazdığım an itibariyle 40’tan fazla ülke görmüş olsam da hiç egzotik denilecek tarzda bir yere gitmediğim için, sağlık açısından riskli olabilecek uzak ülkelerde de bulunmamıştım. Dolayısıyla yurt dışına çıkış açısı da yaptırmamıştım haliyle. Ancak Zanzibar’a gitme durumu ortaya çıkınca ben de ilk kez bir seyahat sağlığı merkezini görmüş oldum. Bu yazıda sizlere seyahat sağlığı merkezlerine hangi durumlarda gidildiği, burada hangi işlemlerin yapıldığı ve buralarla nasıl iletişime geçildiğine dair kısa bilgiler vermek isterim.

Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü‘ne bağlı olarak çalışan seyahat sağlığı merkezleri, Türkiye dışına çeşitli nedenlerle gidecek kişilere önleyici tedavi ve danışmanlık hizmetinde bulunuyor diyebiliriz. Tabii Avrupa, Kuzey Amerika veya yakın coğrafyalara giderken böyle bir hizmete pek ihtiyaç olmasa da Afrika’ya, Uzak Doğu’ya, veya salgın hastalıkların yaşanabildiği farklı coğrafyalara gitmeden önce oralarda sürmekte olan bir salgın veya görülmüş bir hastalık olup olmadığını araştırmakta fayda var. Bunu da Seyahat Sağlığı Merkezi’nin resmi sitesinden yapabilirsiniz. Sitede hem dünyanın farklı yerlerindeki güncel sağlık gelişmelerine dair haberleri okuyup, hem de gideceğiniz ülkeye özel sayfalarda oraya özel ekstra hangi tedbirleri almanız gerektiğini öğreniyorsunuz. Bazı ülkelere girişte zorunlu aşılar bulunuyor, örneğin Afrika’nın batı bölgesinde bulunan Mali, Burkina Faso, Fildişi Sahili gibi ülkelere gitmeden önce sarıhumma aşısı yaptırmak ve verilen sarı aşı kartını ibraz etmek zorunlu. Türkiye’de sarıhumma aşısı, sadece seyahat sağlığı merkezlerinde yapılabiliyor.

Bunun haricinde gideceğiniz ülkeyle ilgili birinci elden bilgi almak istiyorsanız bulunduğunuz yerdeki merkezi bizzat ziyaret edip gerekli bilgi ve tedavileri alabilirsiniz.

Seyahat sağlığı merkezleri nerelerde bulunuyor?

Bu merkezler büyük şehirlerde bulunmasının yanında, deniz ve hava sınır kapısı olan yerlerde, havaalanları ve limanlarda yer alıyor. Örneğin Ankara’da Esenboğa Havaalanı’nda ve şehir merkezinde, Anıttepe’de olmak üzere 2 tane bulunuyor. Biz de Anıttepe’deki merkeze gittik.

Nasıl randevu alınır?

Buralardan randevu almak oldukça kolay. Yaşadığınız yerde bulunan, orada yoksa size en yakın merkezin adres ve telefon bilgisini bu sayfadan bulduktan sonra telefon etmeniz gerekiyor. Telefondaki görevliyle randevu alınabilecek saatleri öğrendikten sonra size uygun bir tarih ve saatini söylüyorsunuz. Sadece isim, soy isim ve telefon bilgisi istiyorlar bu aşamada.

Seyahat sağlığı merkezi danışma hattı numarası ise 444 77 34. Bu hattı arayarak gideceğiniz yere dair bilgi alabilir, hatta seyahatiniz esnasında karşılaştığınız sorunları da sorabilirsiniz. Ancak ben randevu için aradığımda, direkt olarak gideceğim merkezin numarasından randevu alabileceğimi söylediler, dolayısıyla verdiğim telefondan randevu alınmıyor.

Seyahat sağlığı merkezi ziyareti

Seyahat sağlığı merkezinde çok uzun zaman geçirmiyorsunuz. Randevu saatinizde merkeze geldikten sonra herhangi bir sağlık sorunu veya düzenli bir ilaç kullanımınız olup olmadığına dair bir form dolduruyorsunuz. Ardından gelen doktor gideceğiniz yere göre yapmanız gerekeni söylüyor. Örneğin biz bir haftalığına Zanzibar’a gideceğimiz için bize bir sıtma ilacı vermekle yetindi (Atovakon/proguanil etken maddeli). Eğer 1 aydan daha uzun süre gidecek olsaymışız aşı verirmiş. Bizimle birlikte oraya gelen bir başkası ise Sierra Leone’ye gideceğini ve 1 aydan uzun kalacağını söyledi, ona hem sarıhumma hem de tifo aşısı yazdılar mesela. Dolayısıyla burada herkesin durumuna göre bir tavsiye veriliyor ve işlemler ücretsiz yapılıyor. Biz de bize verilen sıtma ilacını aldık, gidişimizden 1 gün önce başlayıp döndükten sonra 1 hafta daha kullanmamız beklendiği için tam kullanmamız gerektiği kadar tableti doktorumuz verdi. Sorduğumuz diğer sorulara da yanıtlarımızı aldıktan sonra, genel sağlık uyarılarının bulunduğu bir panonun fotoğrafını çekmemizi istedi. Burada genel olarak seyahat sağlığı konusunda en önem gösterilmesi gereken konular, yani yeme-içme, kişisel hijyen ve güneşten ve sivrisineklerden korunma konularında önemli ipuçları veriliyor. Bizim de bütün işimiz 15 dakikadan kısa sürdü.

Hem randevu alması, hem de ilaçları ücretsiz olan seyahat sağlığı merkezine gitmeden önce, seyahat sağlığı el kitabına göz gezdirip gideceğiniz yerle ilgili riskleri öğrenebilirsiniz.